Cuộc sống luôn xảy ra rất nhiều bất ngờ mà bạn không thể lường trước được đòi hỏi con người cần phải có kỹ năng giải quyết vấn đề. Với mục đích xử lý các công việc linh hoạt và mang lại giá trị cao nhất. Tuy nhiên để trau dồi và triển khai kỹ năng này không phải chuyện đơn giản mà cần phải có các phương án rèn luyện cụ thể để nâng cao khả năng giải quyết vấn đề.
Bài viết sau đây của Trung tâm Việc làm và Khởi nghiệp sinh viên sẽ chia sẻ đến bạn khái niệm, quy trình và cách cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề.
Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?
Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem Solving skills) là một loại kỹ năng giúp xử lý và đưa ra phương án giải quyết một hay nhiều vấn đề phát sinh trong kinh doanh hay trong cuộc sống.
Mỗi khi xảy ra một vấn đề nào đó mà mình không biết trước, có rất nhiều người thường không biết cách giải quyết vấn đề đó như thế nào sao cho nhanh gọn và hợp lý. Lúc này, khi đã sở hữu khả năng giải quyết vấn đề một cách linh hoạt, nhanh nhẹn, bạn sẽ dễ dàng thực hiện nhiều bài toán khó khăn một cách hiệu quả.
Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì?
Việc sở hữu kỹ năng giải quyết vấn đề cũng sẽ giúp bạn dễ dàng giữ bình tĩnh trước những thách thức hay khó khăn xuất hiện một cách bất ngờ, không như mong muốn. Thay vì trở nên hoảng loạn và mất bình tĩnh, bạn có thể xem xét một cách kỹ lưỡng các vấn đề gặp phải để từ đó đưa ra được phương hướng giải quyết chính xác. Kỹ năng này thường liên quan đến khả năng nghiên cứu phân tích, sáng tạo, giao tiếp và khả năng đưa ra quyết định.
Quy trình các bước giúp giải quyết vấn đề hiệu quả
Để có được kỹ năng giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, bạn sẽ trải qua quy trình các bước như sau.
Quy trình các bước giúp giải quyết vấn đề hiệu quả
Bước 1: Phát hiện vấn đề
Đây là bước nhận ra vấn đề và xem xét mức độ quan trọng của vấn đề để đưa ra thứ tự ưu tiên giải quyết vấn đề đó. Bước phát hiện vấn đề giúp bạn tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức.
Để nhận ra vấn đề, bạn phải suy xét thật kỹ lại từ đầu quá trình hoặc nhờ sự trợ giúp từ cố vấn chuyên môn. Bởi đôi khi, người ngoài cuộc nhạy bén hơn với vấn đề mà bạn mắc phải.
Bước 2: Tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề và người chịu trách nhiệm chính
Một người có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt sẽ luôn tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề bắt nguồn từ đâu, có từ khi nào và phân tích vấn đề một cách khách quan. Nếu nắm rõ nguyên nhân xảy ra vấn đề, bạn sẽ gặt hái được kết quả tốt nhất.
Sau khi tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề, bạn cần xác định rõ người chịu trách nhiệm chính cho vấn đề đó.
Bước này giúp bạn xác định hướng cần giải quyết và lựa chọn chính xác người cần điều chỉnh, chịu trách nhiệm chính. Và nó sẽ giúp tránh trường hợp ai cũng tham gia giải quyết vấn đề, dẫn đến mâu thuẫn và khiến sự cố ngày càng trầm trọng.
Bước 3: Phân tích nhiều khía cạnh để hiểu vấn đề
Nguồn gốc của vấn đề là tiền đề dẫn đến hướng giải quyết. Vì vậy, nếu xác định không đúng thì bạn sẽ ngày một sai lệch hay cứ thế lặp đi lặp lại. Bạn nên bỏ nhiều thời gian để kiểm soát thông tin và nghiên cứu cặn kẽ vấn đề một cách tỉ mỉ, chính xác nhất có thể.
Để hiểu vấn đề từ nhiều khía cạnh khác nhau, bạn cần bắt đầu bằng cách đưa ra nhiều câu hỏi. Cụ thể như sau:
- Công việc có quan trọng hay không?
- Yêu cầu của công việc gồm những gì?
- Thực hiện công việc có những ai?
- Người phụ trách giải quyết công việc có thuộc về bản thân không?
- Tính chất công việc?
- Mục đích công việc?
- Mức độ của công việc: Khó, dễ hay trung bình?
Bước 4: So sánh và lựa chọn giải pháp tối ưu nhất
Một vấn đề thường có nhiều cách giải quyết vấn đề khác nhau. Tuy nhiên, bạn cần đặt lên bàn cân so sánh nhằm lựa chọn phương án có lợi nhất cho bạn. Một số tiêu chí đánh giá có thể kể đến như: Thời gian, số lượng công việc, hiệu quả công việc mang lại, v.v.
Bước 5: Thực thi giải pháp
Khi mọi thứ đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn hãy bắt tay vào thực hiện theo những kế hoạch và dự định đã đề ra trước đó. Sau khi tất cả diễn ra theo đúng kế hoạch, bạn sẽ cảm thấy “dễ thở” và thư thái hơn.
Bước 6: Theo dõi quá trình và đánh giá kết quả
Sau khi vấn đề được giải quyết, bạn nên xem xét và đánh giá kết quả của quá trình thực hiện. Nếu vấn đề được giải quyết tốt, nghĩa là bạn đã giải quyết vấn đề thành công.
Ngược lại, nếu kết quả không thay đổi mà ngày càng trầm trọng hơn, bạn cũng sẽ có những biện pháp xử lý kịp thời trong quá trình theo dõi và đánh giá.
Những mẹo nhỏ giúp bạn cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề
Áp dụng sơ đồ Mindmap
Sơ đồ tư duy là phương pháp phân tích, tổng hợp vấn đề qua hình ảnh, màu sắc để người dùng dễ nắm bắt các vấn đề được mô tả.
Ưu điểm của sơ đồ là tiết kiệm thời gian, tăng khả năng ghi nhớ, kích thích sự sáng tạo, giải quyết vấn đề và lên ý tưởng.
Dễ dàng ghi nhớ các vấn đề bằng sơ đồ Mindmap
Áp dụng kỹ thuật Brainstorming
Những ý tưởng đột phá, hay ho từ kỹ thuật Brainstorming
Kỹ thuật Brainstorming là phương pháp tạo môi trường hoàn toàn tự do, mang tới những đột phá mới mẻ, sáng tạo và không tuân theo bất kỳ một nguyên tắc nào.
Ở đó, không có bất cứ một sáng kiến hoặc ý tưởng nào bị phủ nhận. Kể cả đó là những đóng góp điên rồ, kỳ quặc cũng rất được chào đón.
Nhờ có những ý tưởng phong phú, độc đáo mà bạn sẽ nhận về một danh sách đa dạng các giải pháp sáng tạo. Và rất có thể, một trong số đó sẽ mang lại hiệu quả tuyệt vời cho vấn đề của bạn.
Áp dụng nguyên tắc IDEAL
Áp dụng nguyên tắc IDEAL để giải quyết vấn đề
IDEAL là từ viết tắt của Identify, Define, Explore, Action, Look and Learn. Vậy nên, nguyên tắc IDEAL được hiểu như thế nào?
- Identify – Nhận thức vấn đề: Giúp bạn tìm ra hướng giải quyết nhanh chóng và hiệu quả. Qua lời nói, cử chỉ hoặc hành động của một người, bạn có thể phát hiện được vấn đề mà họ gặp phải.
- Define – Xác định nguyên nhân: Giúp bạn nắm được mục tiêu khi bắt đầu giải quyết vấn đề. Từ đó, bạn sẽ đề ra các bước giải pháp phù hợp.
- Explore – Tìm kiếm chiến lược khả thi: Sau khi biết được nguyên nhân, mục tiêu là gì, bạn hãy nghĩ đến các chiến lược, những giải pháp khả thi. Với bước này, bạn nên đặt ra nhiều giải pháp phù hợp với vấn đề, với đối tượng. Đồng thời, các giải pháp phải được xem xét kỹ lưỡng để chọn ra một giải pháp hiệu quả nhất.
- Action – Xây dựng kế hoạch và thực hiện: Mọi vấn đề đều cần giải quyết và xử lý nhanh chóng. Vậy nên, sau bước xác định nguyên nhân, tìm ra giải pháp thì bước tiếp theo là xây dựng kế hoạch và bắt tay hành động.
- Look and Learn – Xem lại và học hỏi: Sau khi vấn đề được giải quyết, bạn nên nhìn lại để theo dõi, đánh giá và học hỏi kinh nghiệm cho các vấn đề tương tự.
Kết luận
Như vậy, bài viết của Trung tâm đã giải thích cho bạn chi tiết khái niệm và quy trình của kỹ năng giải quyết vấn đề.
Hy vọng với những kiến thức mà Trung tâm chia sẻ, bạn có thể nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề của bản thân và ứng dụng nó vào trong công việc cũng như cuộc sống bạn nhé!
Chúc bạn thành công!
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
___________________________
Follow Facebook DNU – Trung tâm Việc làm và Khởi nghiệp sinh viên tại ĐÂY để cập nhật job mới và các kỹ năng cần thiết mỗi ngày.
